گفت و گو با روبات های فضایی
بالاترین سرعت در جهان هستی سرعت نور است که معادل سیصد هزار کیلومتر در ثانیه است . علائم رادیویی ارسالی و دریافتی از روبات های فضایی نیز شبیه پرتوهای نور عمل می کنند و با همان سرعت نور منتشر می شوند . اما فضا چنان بی کران است که حتی این سرعت چندان زیاد نیست .
برای گفت و شنود با روبات های فضایی از ارتباطات رادیویی استفاده می کنیم . دانشمندان دستورات را از طریق علائم رادیویی به روبات های فضایی ارسال می کنند و از آنها می خواهند که کدام کلید را خاموش یا روشن کنند ، و دوربین هایشان را در چه جهتی قرار دهند و به کدام سمت بروند . روبات ها اطلاعات مربوط به آنچه را که دوربین هایشان می بینند و همین طور هر چیزی را که اندازه گیری می کنند به زمین می فرستند .
در حالی که روبات های فضایی سفر خود به حاشیه ی منظومه ی شمسی را در پیش گرفته اند ، چند ساعت طول می کشد تا علائم رادیویی بین آنها و زمین رد و بدل شود . این فاصله ی زمانی در ارسال و دریافت اطلاعات ، در اصطلاح ، تاخیر زمانی در ارتباطات نامیده می شود .
مراقب باشید
در مورد بعضی از روبات های فضایی این تاخیر زمانی در ارسال و دریافت اطلاعات مشکلاتی را ایجاد می کند . برای یک شخص مستقر در کره ی زمین راندن و هدایت یک خودرو در سطح کره ی مریخ از طریق کنترل از راه دور امکان پذیر نیست . اگر شخص به کمک دوربین متوجه شود که خودرو مریخ نورد در حال برخورد با یک صخره سنگ است و برای تغییر مسیر فرمان آن را حرکت دهد ، حدود یک ساعت طول می کشد تا حسگرهای خودرو مریخ نورد علائم ارسالی را دریافت کنند . بنابراین خوروهای روباتی با سرعت بسیار آهسته عملیات اکتشاف را انجام می دهند . بعضی از آنها مجهز به حسگرهایی هستند که وجود اشیا را حس می کنند و همین طور حامل یک رایانه اند که احتمال وجود هر چیزی را بر سر راهشان تشخیص می دهند .
خودرو مریخ نورد سوجرنر برای تشخیص موانع سر راهش از پرتوهای لیزر استفاده می کرد .
تاخیر طولانی
روی کره ی زمین فاصله ها چنان کوتاه اند که علائم رادیویی در کسری از ثانیه برنامه های تلویزیونی را به آنتن گیرنده یا دیش ( آنتن بشقابی ) شما می رسانند . این علائم در مدت بیش از یک ثانیه به کره ی ماه می رسند . فاصله ی مریخ به مراتب دورتر است . حتی وقتی مریخ در نزدیک ترین مدارش به زمین ( گردش به دور خورشید ) قرار دارد ، علائم رادیویی پس از پنج دقیقه به آنجا می رسند . زمانی که مریخ در آن سوی خورشید است و دورترین فاصله را از زمین دارد بیش از بیست دقیقه طول می کشد تا علائم رادیویی به آنجا برسند . رفت و برگشت علائم رادیویی بین کاوشگر روبات کاسینی که پیرامون سیاره ی دوردست زحل در گردش است و آنتن های گیرنده ی زمین ، بیش از یک ساعت طول می کشد .
دیش ها ی رادیویی غول پیکر می توانند علائم رادیویی فوق العاده ضعیف را از روبات های فضایی دریافت و سپس دستورات لازم را از طریق این علائم به آن ها ارسال کنند .
روبات های آینده
دانشمندان درباره ی پرتوها یا امواجی که بتوانند سریع تر از نور حرکت کنند ، ایده های متعددی دارند . اگر روزی این اتفاق بیفتد ، در آن صورت ارتباطات فضایی امکان پذیر خواهد شد و در نتیجه رفت و برگشت علائم رادیویی به جای آن که ساعت ها طول بکشد از طریق این امواج یا پرتوها در مدت چند ثانیه انجام خواهد گرفت .
روبات ها کاوشگران فضایی
نویسنده : استیو پارکر
مترجم : مجید عمیق