سرگذشت خودروی ژیان در بیش از نیم قرن

سرگذشت خودرو ژیان

خودرو ژیان خودرویی است که اکثر ما در بچگی با آن خاطره داریم یا یادآور دوران کودکیمان است.

از اولین ساخت این خودرو بیش از نیم قرن میگذرد و سیر ساخت آن بسیار جالب است.

امسال شصتمین سالگرد تولید نخستین اتومبیل فرانسوی سیتروئن

Citroen 2CV (یا همان ژیان که در سال ۱۳۴۷ توسط شرکت سایپا در ایران مونتاژ شد)است

خودروی ژیان در فرانسه با نام “دوژوو” (”Deux Chevaux”) معروف است، دوژوو در زبان فرانسوی به معنای “دو اسب” است که بیانگر قدرت دو اسبی این خودرو در مقیاس فرانسوی است

محبوبیت فراوان این خودرو بیشتر به خاطر قیمت ارزان و مصرف بسیار کم بنزین آن است

شاید هنگامی که این خودرو برای اولین بار در نمایشگاه خودروی پاریس در هفتم اکتبر سال ۱۹۴۸ رو نمایی شد هیچ کس فکر نمیکرد تا بیست سال این خودرو از محبوب ترین و پر فروش ترین خودروهای فرانسه باشد.

کارشناسان در آن زمان ورود و موفقیت این خودروی دو سیلندر در بازار را بسیار خنده دار میدانستند اما پس از موفقیت چشمگیری که این خودرو در عرصه بازار اتومبیل به دست آورد همگان را شگفت زده کرد.

شرکت سیتروئن طی سالیان متمادی یا ایجاد تغییراتی مدل های جدید ژیان را به بازارها معرفی کرد تا بالاخره آخرین مدل آن در سال ۱۹۹۰ به جهان خودرو معرفی شد.

از روز هفتم اکتبر 1948 که برای نخستین بار در ۳۵ امین نمایشگاه اتول پاریس به نمایش گذاشته شد و امریکاییها به طعنه به آن “tin can” (قوطی حلبی – یا بقول ما ایرونیها: لگن) ، آلمانیها به آن اردک کوچک و انگلیسیها به آن حلزون نام نهادند، تا سال ۱۹۹۰ میلادی در حدود ۵ میلیون دستگاه ژیان را فروختند و یک صف طولانی ۵ ساله برای خرید دستگاه نو آن در بین خانواده ها و مردم کم درآمد و اکثرا کشاورز یا جوان فرانسوی وجود داشت و بهمین دلیل بود که ژیان های دست دوم را گرانتر و حتی دو برابر قیمت نوی ان می خریدند تا ۵ سال در نوبت نمانند!! نمونه های اولیه ( Prototype ) ژیان را فرانسوی ها از ترس اینکه آلمان ها و هیتلر از آتها بعنوان نمونه های ماشیتهای نظامی استفاده نکنند در چند مزرعه قایم کرده بودند که بعداز جنگ از زیر خاک بیرون آورده شدند!

مدل های اولیه ژیان فقط یک چراغ جلو داشت و با هندل روشن میشد (جلوی پایین کاپوت) بعدها دوچراغه شد و دارای استارتر مدل امروزی.. ظاهرا آینه بغل هم نداشته!

عکسی از روز پرده برداری از ژیان (سیتروئن) در پاریس – زمان جنگ جهانی دوم

ژیان فرانسوی و فولکس قورباغه ای ( بیتل BEETLE ) آلمانی، دو قارقارک کوچولوی ارزان قیمت زمان جنگ جهانی دوم بودند که تقریبا هیچ نیازی به تعمیر نداشتند و همین باعث کسادی بازار کارخانه های اتومبیل سازی شده بود و از این بابت ناراحت بودند و به همین دلیل بود که تولیدش را متوقف کردند.

اما برای مردم اکثرا روستایی و فقیر فرانسه زمان جنگ دوم جهانی بسیار هم مناسب بود و میتوانستند هم با آن سبد های تخم مرغ و گوسفندها را کیلومترها در جاده های خاکی و پر دست انداز به بازار ببرند و هم با آن به گشت و گذار و پیک نیک بروند و هم اینکه صندلی عقبش را دراورده و در پارکها و پیک نیک ها بعنوان نیمکت از آن استفاده کنند

ژیان که نام فرانسوی اش ۲ CV است، امروزه به عنوان یک کالای آنتیک و بسیار گرانقیمت و در عین حال نوستالژیک و خاطره انگیز و اسطوره و افسانه و  به شمار میرود. 

از آنجا که هیچ نیازی به تبلیغات نداشت روز اول از روزنامه نگاران برای مراسم پرده برداری از آن دعوتی نشد بهمین دلیل بود که ژورنالیست ها که بهشون بر خورده بود سعی در مسخره کردنش کردند و مثلا امریکاییها که زیاد هم با فرانسویها آبشون توی یک جوی نمیرود، بخاطر ضعفی که فرانسویها در مقابل هیتلر نشان دادند، متلک پراکنی کرده و به ژیان لقب قوطی باریک ( و یا چتری که ۴ چرخ داره ‘Umbrella on wheels’ ) داده و به طعنه میگفتند : Does it come with a can opener? ( در قوطی بازکن هم باهاش میاد؟)  

ژیان نه تنها اولین اتومبیل سازگار با محیط زیست بود ( از لحاظ مصرف خیلی کم بنزین ) بلکه صنعت اتومبیل سازی آن زمان را هم متحول کرد و لقب اتومبیل مردمی ( THE people’s car ) را از آن خود کرد.

حتی در سال ۱۹۵۸ مدل جدیدی بنام صحرا ( “Sahara” ۴×۴ ۲CV ) با دو انجین – یکی برای چرخ های عقب و یکی برای جلو – ساخته شد.

 ژیان ها اولش فقط در یک رنگ خاکستری تولید میشدند ولی بعدها رنگهای شاد و متنوع – زرد و قرمز و غیره – هم اضافه شدند.

داشبرد بسیار ساده، صندلیهای بدون پشتی، و انجینی که با آب سرد میشد.

عکسی از ژیان فرانسوی مدل سال Citroen 2CV – 1948

جدیدترین مدل های اون رو سال ۲۰۱3 به بازار عرضه کردند

این خودرو جدید مجهز به شیشه پانورامیکPANAROMIC GLASS  یا سقف پارچه ای بوده که میتواند همچون مدل های قدیمی به سمت عقب جمع شود.

 کاپوت این خودرو به طور کامل یاد آور مدل اصلی میباشد در حالی که چراغ های جلو با گلگیرهای بغل یک پارچه شده اند.

بازگشت ژیان میتواند شروعی مجدد برای شرکت سیتروئن در طراحی خودرو های مدرن باشد.

و این هم جدیدترین طرح ژیان:

این خودرو از به روزترین تکنولوژی ساخت و تولید در کنار مدیریت هزینه ساخت بهره می‏گیرد و با توجه به بازار هدفی که برای این مدل و نسل فعلیش c2 مشخص گردیده، سعی شده تا قیمت تمام شده پایینی را برای مصرف‏کننده به ارمغان آورد.

 اما این نکته به بهای کاستن از کیفیت تولید، ایمنی و … تمام نشده است.

بر طبق آخرین اخبار منتشره ۲cv جدید مراحل پایانی طراحی، مدل‏سازی و ساخت نمونه‏های پیش تولید را پشت سر گذاشته و می‏رود تا قابلیت‏های خود را روی جاده و نه صفحه کامپیوتر به نمایش بگذارد.

 سعی شده تا مدل تولیدی با حداقل تفاوت‏های ظاهری نسبت به کانسپت به مرحله نهایی تولید برسد، هر چند وضعیت رکاب‏های جانبی در قسمت زیرین در عقب و کوچکی ابعاد درهای عقب نکته‏ای است که به نظر مورد بازنگری قرار خواهد گرفت.

 طول کلی ۲cv جدید در حدود ۵/۳ متر خواهد بود و خلاء مابین دو مدل c1 و c3 را در خانواده سیتروئن پر خواهد کرد.