مسئولیت پذیری یک ویژگی ستودنی است که میتواند زندگی را برای شما و اطرافیانتان زیباتر کند. این خصوصیت صرفاً به معنای آن نیست که تکالیف مدرسه را به موقع انجام دهید. بلکه به معنای انتخابهای مناسب و انجامدادن کارهای صحیح است.
مسئولیت پذیری همیشه کار آسانی نیست اما با تلاش و تکرار میتوان این ویژگی را درون خود پرورش داد.
مسئولیت پذیری روزانه

هر فردی برنامه و کارهایی دارد که در روز باید آنها را به اتمام برساند. مثل کارهای کوچکی چون تمیزکردن اتاق، نظافت فردی و تکالیف مدرسه. به کارهای روزانهی خود فکر کنید و آنها را بر اساس اهمیتشان رتبهبندی کنید و در انجام آنها کوشا باشید.
میتوانید از یک تقویم برای برنامهریزی روزانهی خود کمک بگیرید و برای هر کاری یک بازهی زمانی مشخص در نظر بگیرید. برای مثال روزانه یک ساعت برای مطالعهی یک موضوع درسی یا غیردرسی در نظر بگیرید.
به آنچه که انجامدادنش را پذیرفتهاید متعهد بمانید

برنامهریزی و یا قول و قرارهای بیعمل، کافی نیست. به تکالیف و تعهدات خود عمل کنید. حتی اگر وقت دکتر دارید، آن را از دست ندهید. اگر قول دادهاید که کاری را انجام دهید، آن را به موقع به اتمام برسانید.
فراموش نکنید که نیاز نیست به هر درخواستی از سوی دیگران پاسخ مثبت بدهید. اگر از شما درخواستی شده است که توانایی انجامش را ندارید بهتر است آن را رد کنید. مطمئن باشید که پاسخ منفی شما بهتر از بدقولی در آینده است.
قبل از هر کاری به نتایج آن فکر کنید و مسئولیت آن را بپذیرید

انتخابهای غلط اغلب منجر به نتایج ناگوار میشوند. شما میتوانید قبل از هر اقدامی با فکرکردن و بررسی جوانب یک تصمیم یا رفتار، از عواقب ناخواستهی آن جلوگیری کنید. افرادی که مسئولیتپذیر نیستند غالباً آثار و نتایج رفتار خود نسبت به دیگران را در نظر نمیگیرند.
اگر بررسی همهی جوانب و نتایج یک تصمیم یا رفتار دشوار است میتوانید نکات مثبت و منفی آن را یادداشت کنید تا بهتر تصمیم بگیرید.
با دیگران صادق باشید

همیشه راستگو و صادق باشید. اگر کاری را درست انجام ندادید صادقانه آن را بیان کنید. شاید در ابتدا این کار بسیار دشوار باشد اما به شما در مسئولیتپذیری بیشتر، پذیرفتن اشتباهات و تلاش بیشتر در آینده کمک خواهد کرد. اگر میخواهید که دیگران به شما اعتماد کنند نباید دروغگو باشید.
به یاد داشته باشید که دیگران از اشتباهات شما آگاه خواهند شد. پس با پنهانکاری به جایی نمیرسید. اگر خطایی مرتکب شدهاید عذرخواهی کنید و اشتباهات خود را بپذیرید.
در مشکلات، به جای سرزنش اطرافیان، به دنبال راه حل مناسب باشید

مشکلات و سختیها همیشه وجود دارند اما اگر در برابر آنها اقدامی نکنید منجر به شرایطی دشوارتر و مشکلاتی بزرگتر میشود. بنابراین به جای آنکه به دنبال مقصر باشید سعی کنید شرایط را تغییر دهید و کلید حل مشکل را پیدا کنید. همیشه قبل از هر واکنشی، کمی فکر کنید و احساسات خود را در شرایط بحرانی کنترل کنید.
برای دیگران الگو باشید

یک الگو کسی است که دیگران، رفتارها و اعمال او را دنبال میکنند. برای آن که بتوانید یک الگوی رفتاری باشید باید در هر موقعیتی بهترین رفتار را داشته باشید. با دیگران مهربان باشید. در واقعیت تبدیل به آن کسی شوید که دوست دارید دیگران شما را آنگونه بشناسند. برای مثال، رفتار محترمانه داشته باشید، به دیگران توهین نکنید و با ملایمت عمل کنید.
در فعالیتهای داوطلبانه شرکت کنید

فرصتهای بسیاری در اطراف شما برای کارهای داوطلبانه وجود دارد. به همکلاسیها و دوستانتان در انجام تکالیفشان کمک کنید، به محیط زیست توجه داشته باشید و در جمعآوری زبالههایی که در مکانهای عمومی یا حتی در مدرسه رها شدهاند کمک کنید.
اگر میخواهید والدین و خانوادهی خود را تحت تأثیر قرار دهید در انجام کارهای خانه به آنها کمک کنید و نسبت به نیازهای افراد خانوادهی خود دغدغهمند و حساس باشید.
اختصاصی نشریهی اینترنتی نوجوانها – مجتبی ناطقی