از ماه محرم قبل از واقعه کربلا چه اطلاعاتی دارید؟

چیزی به عاشورا و تاسوعا نمانده و این واقعه جانکاه، بار دیگر ما را به عزاداران امام حسین تبدیل خواهد کرد. بعد از شهادت امام حسین و یارانش در روز عاشورا، این روز در تاریخ اسلام و کل دنیا ثبت و نشانی شد از ظلم کفار بر علیه خاندان مطهر پیامبر اسلام. این روز تا ابد در خاطر تمام مسلمانان و به‌خصوص شیعیان باقی خواهد ماند.

اما تا به حال به این فکر کرده‌اید که ماه ممحرم قبل از واقعه کربلا به چه شکل بوده‌اند؟ آیا درباره محرم قبل از واقعه کربلا و قبل از سال 61 هجری چیزی می‌دانید؟ می‌دانید اعراب دوران جاهلیت و بعد از اسلام در این ماه چه می‌کردند و چه آدابی داشتند؟ در این مقاله از مجله نوجوان ها می‌خواهیم درباره ماه محرم قبل از واقعه کربلا موضوع با شما صحبت کنیم.

ماه محرم، اولین ماه سال

اگر نگاهی به تقویم هجری قمری داشته باشید، خواهید دید که اولین ماه از سال، محرم است. همان‌طور که فروردین برای ما نماد سال جدید است، اعراب نیز همین دیدگاه را نسبت به ماه محرم دارند. برای دیگر مسلمانان، ماه محرم نماد شروع سال جدید است، اما برای ما شیعیان، تفکری کاملا متفاوت وجود دارد. ماه محرم برای ما شیعه‌ها، ماه عزاداری برای سرور و سالار شهیدان، یعنی امام حسین است.

ماه محرم، ماه حرام

همان‌طور که می‌دانید، ماه محرم را با صفت «حرام» توصیف می‌کنند. محرم الحرام، نزد اعراب دوره جاهلیت و همین‌طور تا قبل از شهادت امام حسین، جایگاهی ویژه داشت. به باور اعراب در آن زمان، در این ماه جنگ و خون‌ریزی ممنوع بود. همین موضوع باعث شده بود که بسیاری از قبایل آن دوره، از ماه محرم به عنوان فرصتی برای صلح کردن استفاده کنند.

بعد از اینکه اسلام در شبه جزیره عربستان حاکم شد، حرام بودن این ماه نیز به یکی از آداب دینی ما بدل شد و ارزش آن به خصوص در نزد مسلمانان، چندبرابر شد. هرچند که جنگ و خون‌ریزی در این ماه حرام بود، اما سپاه یزید و یاران کافرش در این ماه آب را بر امام حسین بستند و واقعه جانسوز کربلا را رقم زدند.

ماه محرم، عاشورا و تاسوعا

جالب است بدانید که عاشورا و تاسوعا حتی در محرم قبل از واقعه کربلا نیز به همین نام خوانده می‌شدند. همان‌طور که در ایران باستان هر روز از ماه یک اسم خاص برای خود داشت، در تقویم قمری نیز هر روز را با نامی خاص می‌خواندند. تاسوعا و عاشورا تنها به معنای نهم و دهم هستند و مقصود، همان روز نهم و دهم ماه است. نام این دو روز صرفا به فرهنگ ما شیعیان ربطی ندارد و حتی قبل از سال 61 هجری قمری نیز به همین نام خوانده می‌شدند.

آداب تاسوعا و عاشورا قبل از واقعه کربلا

همان‌طور که پیش‌تر نیز به آن اشاره کردیم، ماه محرم اولین ماه از سال است. اعراب در این ماه سال نو را جشن می‌گیرند و همان حال و هوای عید که برای ما وجود دارد، برای آن نیز برقرار است. روزهای تاسوعا و عاشورا به عنوان روزهای نهم و دهم سال جدید، از جمله روزهای عید به شمار می‌رفته و برای مردم آن زمان، اهمیت بسیاری داشته است.

روایت‌های بسیاری توسط تاریخ‌نگاران و بزرگان شیعه و سنی نقل شده است که در آن اعلام شده اعراب در این روزها به جشن و پایکوبی مشغول بودند. همین‌طور لباس‌های نو و گران‌قیمت پوشیده و شهر را چراغانی می‌کرده‌اند. حتی در دوره جاهلیت، برخی از اعراب در این روزها، روزه می‌گرفتند. با ظهور اسلام، روزه‌گیری به ماه رمضان اختصاص یافت.

محرم، بعد از سال 61 قمری

همان‌طور که گفتیم، تا محرم قبل از واقعه کربلا، محرم ماه شادی و سرور بود و همین‌طور جنگ و قتل در آن ممنوع بود. با سنت‌شکنی یزید و پیروان مرتد او، این رسم و آیین برای همیشه تغییر کرد. یزید تاریخ را به فجیع‌ترین شکل ممکن تغییر داد و نام ننگین خود را به این شکل در تاریخ ثبت کرد. محرم قبل از واقعه کربلا از سال 61 قمری به بعد، همه چیز تغییر کرد.

از محرم قبل از واقعه کربلا تا همین حال حاضر، ماه محرم و به خصوص روز تاسوعا و عاشورا، یادآور شهادت برترین مردان تاریخ برای ما شیعیان است. یادآور مصائب اهل بین در روز این واقعه و در روزهای بعد از آن است. یادآور لب‌های تشنه نوه پیامبر خدا و همین‌طور دستان قطع شده حضرت ابولفضل است. این ماه از همان زمان تا به حال، نماد استقامت در راه حق و ایستادگی در برابر ظلم برای ماه شیعیان است.

کلام آخر

در این مقاله از مجله نوجوان ها، از محرم قبل از واقعه کربلا صحبت کردیم. ماه محرم یک ماه حرام محسوب می‌شد که تا قبل از سال 61 قمری، جنگ و خون‌ریزی در آن ممنوع بود. با شهادت امام حسین در این ماه، این ماه به ماه عزاداری بدل شد، اما قبل از آن زمان جشن و شادی برای شروع سال نو بود.

ماه محرم برای ما شیعیان، نماد شهادت، مردانگی، استقامت در برابر ظلم و همین‌طور پایبندی در راه حق است. چه خوب است که اگر مطالعات خود را درباره این ماه افزایش دهیم و بتوانیم فلسفه این ماه را به بهترین شکل درک نماییم. شما نوجوان‌ها می توانید با مطالعه وقایع رخ‌داده در محرم قبل از واقعه کربلا، بیشتر و بیشتر با ارزش‌های این ماه ارتباط برقرار کنید.