قویترین مرد دنیایِ تخیلی، سوپرمن، قدرتش را از خورشید میگیرد. احتمالاً شما یک قهرمان نیستید اما این پدیده چندان هم تخیلی نیست. خورشید، مخصوصاً ویتامین D که تولید میکند برای قدرت، استقامت، انعطافپذیری، عملکرد ورزشی و طول عمرتان ضروری و مهم است. امروزه ورزشکاران و مربیها این موضوع را میدانند و به همین دلیل بیش تر تیمهای ورزشی روی اهمیت و ارزش ویتامین D تمرکز میکنند تا به بازیکنان کمک کنند عملکرد بهتری داشته و از آسیب پیش گیری کنند.
از اوایل قرن بیستم، ورزشکاران و مربیها این سوال برایشان مطرح شد که اشعه فرابنفش نور آفتاب، تأثیر مثبتی روی عملکرد ورزشی بازیکنان در زمین دارد یا خیر؟ حالا ما میدانیم که فواید نور خورشید، قابل ملاحظه و عینی بوده و در قالب ویتامین D که برای سلامتی ضروری و حتمی است جلوه میکند.
افرادی که مناطق زندگیشان به گونهای است که بسیار محدودتر در معرض نور خورشید هستند، معمولاً کمبود ویتامین D دارند چون ما بیش تر ویتامین D مورد نیازمان را از طریق نور خورشید جذب میکنیم. بنابراین، ورزشکارانی که در چنین مناطقی زندگی میکنند باید توجه خاص و بیش تری به میزان ویتامین D در وعدههای غذاییشان داشته باشند و اگر لازم بود از مکملهای آن استفاده کنند.
بیش تر ورزشکارانی که نیاز دارند مهارت و چالاکیشان را افزایش دهند، ویتامین D ِ بیش تر میتواند قدرت، سرعت و استقامتشان را بالا برده و ریسک آسیبهای جدی را کاهش دهد. هم چنین میتواند منجر به تسریع در چربیسوزی و بهبود عملکرد سیستم ایمنی شود؛ دو نتیجهای که هر ورزشکاری به دنبالش است.
ویتامین D در دنیای ورزش
مطالعاتی که مزایای ویتامین D و خطرات کمبود آن را آشکار کردهاند، تقریباً جدید هستند. اما ورزشکاران و افرادی که با آنها کار میکنند، دهههاست که اهمیت ویتامین D را میدانند. مثلاً در دههی ۱۹۵۰، کشورهای بلوک شرق، ورزشکارانشان را در معرض لامپهای خورشیدی قرار میدادند زیرا عقیده داشتند بین ویتامین D و عملکرد ورزشی ارتباط وجود دارد. حق با آنها بود، نتیجه هم نشان میداد مثلاً دوی ۱۰۰ متر، پیشرفتی ۷.۴ درصدی حاصل شده است.
چرا این کار مفید بود؟
چون ویتامین D موجب بهترشدن عملکرد عضلانی و اسکلتی میشود. اگر ویتامین D کافی نباشد، بدن نمیتواند عملکردی که از آن انتظار میرود را داشته باشد و ورزشکاران نمیتوانند بازدهی لازم و طبق تمرینشان را داشته باشند. ورزشکاران کشورهای بلوک شرق از نور کافی خورشید محروم بودند و برای همین با کمک لامپهای خورشیدی، میزان ویتامین D شان را افزایش دادند و در نتیجه بهبود آشکاری در عملکردشان، ریکاروی و طول عمرشان مشاهده شد.
مطالعات دیگری نیز پس از آن صورت گرفت که ارتباط بین ویتامین D و عملکرد ورزشی را به اثبات رساند. مثلاً در سال ۲۰۱۵، تحقیقی در نشریه طب ورزشی آمریکا منتشر گردید که نشان میداد بین کمبود ویتامین D و آسیب ورزشی و عملکرد ضعیف بازیکنان ارتباط وجود دارد.