حتما ضرب المثل همین آش و همین کاسه را شنیده اید؛ اما داستان آن چیست ؟
روزگاری در زمان حکومت نادر شاه افشار حاکمی بود ظالم و بر مردم زیر دستش بسیار سخت می گرفت. مالیاتی که مردم آن شهر می دادند بسیار بیشتر از مردم سایر نقاط کشور بود.
روزی کاسه صبر مردم شهر سرریز شد و دیگر صبر نکردند و برای رفع این معضل مخفیانه به گرد هم آمدند تا راه حلی بیاندیشند.در نهایت تصمیم جمع بر این شد که نامه ای را به شکایت از دست حاکم بنویسند و به پیکی تیز پا بدهند تا هر چه سریع تر به دست نادر شاه برسد و او بتواند برای مردم راه چاره ای را مهیا کند.پیک شب و روز در راه بود تا هر چه سریع تر به مشهد برسد و بتواند نادر را ملاقات کند.
بالاخره پیک تیز پا به دربار رسید و به حضور پادشاه رفت و نامه اهالی شهر را به او داد. نادر پس از خواندن نامه از ظلم دست نشانده خود بسیار ناراحت شد و نامه ای برای او نوشت و از او خواست تا بنا به دستور سلطنتی مطابق با مالیات معمول از مردم خراج بگیرد و دیگر در منطقه خود جوری را روا ندارد.
فرمان مهر و موم شده پادشاه به دست حاکم خاطی رسید و باعث شد که در رفتار خود رعایت انصاف را بکند و چند صباحی را به عدالت حکمرانی کند.اما با گذشت چند ماه دوباره به روال سابق بازگشت و مردم در فشار و ناراحتی قرار گرفتند.
دوباره اهالی تصمیم گرفتند تا نادر را در جریان رفتار زشت حاکم قرار بدهند. نادرشاه با خواندن نامه فهمید که حاکم دستور او را زیر پا گذاشته است و دستورش چند ماهی بیشتر به اجرا گذاشته نشده است.
بنا به فرمان پادشاه، حاکم ظالم به همراه حاکمان دیگر نواحی در مشهد جمع شدند. نادرشاه دستور داد که حاکم ظالم را بکشند و گوشتش را بپزند و در آش بریزند و به هر حاکم یک کاسه بدهند و از آن ها بخواهند تا آش ها را بخورند.
نادر شاه در زمان خوردن آش ها گفت اگر شما هم در منطقه خود روال را بر ظلم بگذارید و بر مردم ظلم کنید عاقبت شما هم همین آش و همین کاسه است. یعنی شما هم عاقبتی بهتر از او نخواهید داشت.
معنی همین آش و همین کاسه
این ضرب المثل زمانی به کار می‌رود که وضعیت تغییری نکرده باشد و همه چیز مانند زمان قبل باشد. به طور مثال مشکلی پیش آمده و ما برای آن چاره‌ای می اندیشیم ولی این چاره و راه حل افاقه نکرده و تغییری در حل مشکل پیش نمی‌آید. اینجاست که می‌گویند همین آش و همان کاسه است.
در این ضرب المثل، «آش» نماد وضعیت و شرایط چیزی است و «کاسه» نماد منظره و دیدگاه فرد نسبت به آن است. به این معنا که فرد از وضعیت فعلی چیزی راضی نیست و انتظار دارد که تغییر کند، اما با گذشت زمان می بیند که وضعیت همچنان به همان منوال سابق است.
این ضرب المثل را می توان در موارد زیر به کار برد:
فردی که از وضعیت اقتصادی منطقه محل زندگی‌اش ناراضی است و انتظار دارد که بهبود یابد، اما با گذشت زمان می بیند که وضعیت همچنان بد است.
فردی که از عملکرد یک مدیر ناراضی است و انتظار دارد که مدیر تغییر کند، اما با گذشت زمان می بیند که مدیر همچنان به همان روش سابق کار می کند.
فردی که از وضعیت یک رابطه عاشقانه ناراضی است و انتظار دارد که رابطه بهبود یابد، اما با گذشت زمان می بیند که رابطه همچنان به همان منوال سابق است.
آنچه دیگرانجست و جو کرده اند:
- https://www nojavanha com/داستان-ریشه-ضرب-المثل-های-فارسی-همین-آش/
