استانداردهای زندگی امروزی ما سراسر حاصل صنعتی است که به کمک آن هزاران وسیله کاملا شبیه یکدیگر – و دارای قطعات قابل تعویض – را به صورت ماشینی می سازیم . در گذشته ، همه وسایل و اشیاء مورد نیاز یکی یکی و به صورت دستی ساخته می شدند . هیچ کدام از این کالاها دقیقا شبیه یکدیگر نبودند و قیمت آنها نیز بسیار گران بود .
برای عملی شدن نظام تولید انبوه ، باید افکار و نظریه های جدیدی پدید می آمد . اولین نظریه ها از این دست ، در ابتدای قرن 19 میلادی ، زمانی مطرح شد که مهندس انگلیسی سرجوزف ویتورث ، دستگاه اندازی گیری کاملی را ابداع کرد . تا آن زمان ، واحدهای اندازی گیری – برای مثال ، اینچ – یکسان نبودند . ویتورث روشی را ابداع کرد که ابعاد اشیاء – طول ، عرض ، پهنا یا ضخامت آنها – را با بیشترین دقت بتوان تعیین کرد . ابداع این روش ، ساخت ماشین های تولید را ممکن ساخت که کالاهایی کاملا شبیه یکدیگر می ساختند و عرضه می کردند . چند سال بعد ، ساموئل کولت این دستگاه اندازه گیری را برای ساخت تپانچه به کار گرفت . به این ترتیب ، همه قسمت ها و قطعات محصولات او قابل تعویض بودند ، چون بر اساس اندازه های کاملا دقیق و یکسان ساخته می شدند .
اوایل قرن بیستم ، دو کارخانه دار سازنده اتومبیل ، فرایند تولید انبوه را کامل کرد . رنسوم الدز برای تولید انبوه این شیوه را پیش گرفت که ساخت بسیاری از قطعات اتومبیل هایش را – که تا آن زمان خود تولید می کرد – به شرکت های جانبی سفارش دهد . با این روش ، او تولید روزانه اتومبیل هایش را به شدت افزایش داد . در سال 1915 نیز هنری فورد خط تولید اتومبیل را راه اندازی کرد : حالا دیگر سوار کردن ( مونتاژ ) قطعات اتومبیل از ابتدا تا انتها توسط یک فرد انجام نمی شد ؛ بلکه هر قطعه مجزا در خط تولید قرار می گرفت ، در زمانی مقرر از جایی به جای دیگر منتقل می شد و قطعه های بعدی به نوبت به آن ملحق می شدند . به این ترتیب ، وقتی اتومبیل به دروازه کارخانه می رسید ، آماده راندن و حرکت بود . با چنین شیوه ای ، فقط طی چند سال 15 میلیون از معروف ترین مدل اتومبیل فورد ( مدل T ) در خط تولید کامل و فروخته شد .
این قاعده خط تولید ، که نخستین بار در سال 1870 در کشتارگاه های شیکاگو به کار رفته بود ، از سال 1922 در کارخانه های اروپا نیز متداول شد . امروزه اکثر محصولات تولید انبوه می شوند و به همین دلیل ، بسیار ارزان تر از گذشته به دست می آیند .
*در شهرک صنعتی ولفزبورگ – شمال آلمان – روزانه 3000 دستگاه فولکس واگن « گلف » ساخته می شود . از آنجا که هر دستگاه از این اتومبیل 5400 قطعه دارد ، هر روز بیش از 16000000 قطعه در خطوط تولید این شهرک جا به جا و مونتاژ می شوند .
اختراعات مهم از آتش تا ماهواره
نویسنده : ایروین رابین
مترجم : فرزانه کریمی