مارى شلى را می‌شناسید؟ آیا به دنیای داستان معروف او، فرانکنشتاین، سفر کرده‌اید؟ می‌دانید ماجرای خلق این اثر ادبی فاخر و جهانی چه بوده است؟
همه‌چیز از آن شب شروع شد. شاید هوا بارانی بود. شاید هم شبی صاف و آرام بود. ماری داشت به یک مهمانی دوستانه می‌رفت. شاید هنوز هم خوابی را که دیده بود در ذهنش مرور می‌کرد. شاید فضای وهمناک خواب پیش چشمش مجسم شده بود.
هرچه بود وقتی به مهمانی رسید همه‌چیز را فراموش کرد. دیدن دوستان قدیمی خوشحالش کرد. همراه با شوهرش وارد قصر لرد بایرون شد.
لرد، ماری و شوهرش را دید و به سمتشان آمد.
احتمالاً همه‌چیز خوب پیش می‌رفت. سالن، غرق در نور و صدا و خنده بود. یک‌دفعه لرد بایرون پیشنهاد داد هرکس یک داستان وحشتناک بنویسد. شاید خوابی که ماری دیده بود، دوباره در ذهنش مجسم شد. او از خوابش کمک گرفت و داستانی نوشت؛ داستانی از فرانکنشتاین، شخصیتی که در جهان ادبیات ماندگار شد.
درباره‌ی مارى شلى
ماری شلی در سال 1797 در انگلستان به دنیا آمد. او از نویسندگان عصر رمانتیسم بود. پدر ماری نویسنده، روزنامه‌نگار و فیلسوف شناخته‌شده‌ای بود که ماری را از همان سنین کودکی به نوشتن تشویق می‌کرد. مادر او هم از اولین کسانی بود که در دفاع از حقوق زنان کتاب نوشت. ماری با «پرسی شلی» شاعر معروف عصر خود، ازدواج کرد اما زندگی آن‌ها خیلی ادامه نداشت چون پرسی در یک حادثه در دریا غرق شد. پس از مرگ پرسی، ماری مجموعه شعرهای او را گردآوری و منتشر کرد.
اما مارى شلى شهرت خود را مدیون رمان فرانکنشتاین است. گفته می‌شود ماری، ایده‌ی این داستان را از یکی از خواب‌هایش گرفته بود. این داستان درباره‌ی مردی نابغه است که موجودی شرور را خلق می‌کند. این موجود آنقدر شرور و غیرقابل کنترل است که حتی به صاحب خود هم رحم نمی‌کند.
پس از خلق داستان ماری شلی بود که مدخلی با عنوان فرانکنشتاین در فرهنگ لغت پدید آمد و امروزه به هر موجود شروری که غیرقابل کنترل است و حتی نسبت به صاحب خود بی‌رحم است، اصطلاحاً فرانکنشتاین گفته می‌شود.
با الهام از هیولای فرانکنشتاین، داستان‌های دیگری هم نوشته شده است. همچنین فیلم‌ها و انیمیشن‌های متعددی از روی این داستان اقتباس شده است که انیمیشن «مخترع منزوی یا فرانکنوینی» یکی از آن‌هاست. حتما اسم انیمیشن «هتل ترانسیلوانیا» را هم شنیده‌اید. در این انیمیشن که البته با حال و هوای طنز ساخته شده است، هیولای فرانکنشتاین حضور دارد.
قلعه‌ى واقعى فرانکنشتاین در آلمان
شاید برایتان جالب باشد که بدانید قلعه‌ای به نام قلعه‌ی فرانکنشتاین در برلین آلمان وجود دارد و مشخصات آن دقیقاً همان مشخصات قلعه‌ای است که فرانکنشتاینِ داستان در آن زندگی می‌کند. البته این موضوع عجیب نیست چون برخی از نویسندگان و محققان عقیده دارند که ماری شلی در ساختن فضا و شخصیت‌های داستانش از داستان این قلعه‌ی آلمانی نیز الهام گرفته است.
ماتیلدا، آخرین نفر، والپرگا، لادور و فالکنر از دیگر آثار این نویسنده‌ی انگلیسی هستند.
مارى شلى در سال 1851 در سن 53 سالگی درگذشت. اما تا وقتی فرانکنشتاین در ادبیات دنیا وجود دارد و افراد بسیاری آن را می‌خوانند، ماری شلی زنده است و دنیای داستانش همچنان به نسل‌های بعد منتقل می‌شود.
یاسمن رضائیان
