فریدون مشیری

زندگینامه فریدون مشیری

فریدون مشیری در 30 شهریور سال  ۱۳۰۵ در تهران به دنیا آمد. مادرش اعظم السلطنه و پدرش ابراهیم مشیری افشار اصالتا همدانی بود ولی از زمانی که در وزارت پست مشغول خدمت شد به تهران آمد. خانواده او علاقمند به شعر و شاعری بودند. همیشه در جمع خانوادگی آنان اشعار حافظ، سعدی و فردوسی نقل محفلشان بود.

فریدون تحصیلات اول و دوم ابتدایی را با خانواده در تهران بود اما به علت ماموریت پدرش به شهر مشهد رفتند و تحصیلات ابتدایی را در دبستان همت ادامه داد و پس از چند سال دوباره به تهران بازگشت. سرودن شعر را تقریباً از پانزده سالگی شروع کرد و بیش تر اشعارش تحت تاثیر شاهنامه‌ خوانی‌های پدرش بود.

سروده ای برای واقعه شهریور 1320

یکی از اولین سروده هایش تحت تاثیر اتفاقاتی بود که در شهریور 1320 اتقاق افتاد یعنی زمانی که کشورهای متفقین ایران را به اشغال خود درآوردند:

چرا کشور ما شده زیردست 
چرا رشته ملک از هم گسست 
چرا هر که آید ز بیگانگان 
پی قتل ایران ببندد میان
چرا جان ایرانیان شد عزیز 
چرا بر ندارد کسی تیغ تیز 
برانید دشمن ز ایران زمین 
که دنیا بود حلقه، ایران نگین 
چو از خاتمی این نگین کم شود 
همه دیده‌ها پر ز شبنم شود 

دوران تحصیل

دوره سه ساله دبیرستان را در دارالفنون گذراند و برای ادامه تحصیل به دبیرستان ادیب رفت. اما به دلیل مشکلات خانوادگی و بیماری مادرش در وزارت پست و تلگراف مشغول به کار شد و تا سن بازنشستگی کار را ادامه داد. غم از دست دادن مادرش که 39 سال بیش تر نداشت،

متاسفانه اثرات نامطلوب عمیق روحی بر تحصیلات و کار این نوجوان 18 ساله گذاشت، اما این غم بزرگ خوشبختانه نتوانست بر اراده او خدشه ای وارد کند تا جایی که پس از مدتی علاوه بر ادامه کار در شغل قبلی، شروع به ادامه تحصیل در آموزشگاه فنی وزارت پست نیز کرد.

به این  دلیل مجبور بود روزها کار کند و شب ها درس بخواند. کم کم  در روزنامه‌ها و مجلات خبرنگاری و نویسندگی را نیز به عهده گرفت و تحصیلات عالیه خود را در رشته ادبیات فارسی دانشگاه تهران ادامه داد.

اولین مجموعه شعر فریدون مشیری با نام تشنه توفان در سن ۲۸ سالگی با مقدمه “محمدحسین شهریار” و “علی دشتی” به چاپ رسید.

هفت تار جنگ

فریدون روحیه خستگی ناپذیری داشت و با پشتکاری که داشت از 27 سالگی تا 46 سالگی  مسئول صفحه شعر و ادب  در مجله ای به نام “روشنفکر” بود. او در تمام زمینه‌های ادبی و فرهنگی مانند نقد کتاب، فیلم، تئاتر، نقاشی و شعر مطلب می نوشت تا جایی که صفحه هایی را که او می نوشت “هفت تار چنگ ” نامیدند. به جرات می توان گفت که بسیاری از شاعران مشهور دوران معاصر، اولین بار با چاپ شعرهایشان در این صفحات معرفی شدند. او هم چنین در تنظیم صفحه شعر و ادب مجله ” سپید و سیاه “و” زن روز ” نیز فعالیت داشت. 

دلبستگی به موسیقی

فریدون مشیری توجه خاصی به موسیقی ایرانی داشت و به دلیل همین دلبستگی در سن 45 سالگی به  عضویت شورای موسیقی و شعر رادیو درآمد و تا هفت سال بعد به این کار ادامه داد.
فریدون مشیری در سال ۱۳۷۷ به آلمان و آمریکا سفر کرد و مراسم شعرخوانی او در شهرهای کلن، لیمبورگ و فرانکفورت و همچنین در ۲۴ ایالت آمریکا از جمله در دانشگاه‌های برکلی و نیوجرسی به طور بی‌سابقه‌ای مورد توجه دوستداران ادبیات ایران قرار گرفت. در سال ۱۳۷۸ طی سفری به سوئد در مراسم شعرخوانی در چندین شهر از جمله استکهلم و مالمو و گوتبرگ شرکت کرد.

سر انجام این شاعر بزرگ معاصر پس از گذراندن یک دوره بیماری در سن 74 سالگی در روز سوم آبان ماه سال 1379 در تهران درگذشت.

شعر کوچه

مشهورترین اثر فریدون مشیری شعر ” کوچه ” است که در سن 34 سالگی در مجله روشنفکر چاپ شد.

“بی تو ، مهتاب شبی باز از آن کوچه گذشتم
همه تن چشم شدم خیره به دنبال تو گشتم
شوق دیدار تو لبریز شد از جام وجودم
شدم آن عاشق دیوانه که بودم!
در نهانخانه جانم گل یاد تو درخشید
باغ صد خاطره خندید
عطر صد خاطره پیچید

اشعار وی

کتاب های  شعری استاد فریدون مشیری به شرح زیر است که قطعات موسیقی بسیاری از روی این اشعار تاکنون ساخته شده است:

۱۳۳۴ تشنه طوفان

۱۳۳۵ گناه دریا

۱۳۳۷ نایافته

۱۳۴۰  ابر

۱۳۴۵ ابر و کوچه

۱۳۴۷ بهار را باور کن

۱۳۴۷ پرواز با خورشید

۱۳۵۶ از خاموشی

۱۳۴۹ برگزیده شعرها

۱۳۶۴ گزینه اشعار

۱۳۶۵ مروارید مهر

۱۳۶۷ آه باران

۱۳۶۹ سه دفتر

۱۳۷۱ از دیار آشتی

۱۳۷۲ با پنج سخن سرا

۱۳۷۴ لحظه ها و احساس ها

۱۳۷۸ آواز آن پرنده ی غمگین

۱۳۷۹ تا صبح تابناک اهورایی

۱۳۸۴ نوایی هماهنگ باران

۱۳۸۴  از دریچه ماه