جوش های نوجوانی مشکلی هستند که اکثر نوجوانان از آن شکایت دارند. علت عمده جوش ها باکتری ها هستند. براساس تحقیقات نهاد ملی بهداشت در حال حاضر ۹۰ نوع از این باکتری شناخته شده است که باعث جوش زدن می شود. این باکتری به طور معمول در بدن افراد بزرگسال وجود دارد. آنها در غده های چربی (غده های عرق) نزدیک غده های مو قرار دارند. بیشتر اوقات این غده ها در زیر پوست وجود دارند ولی از دید ما پنهانند و ما فکر می کنیم صورتمان تمیز و بدون جوش است.
این گونه باکتری ها آنزیمی آزاد می کنند که لیپاز نام دارد. لیپاز اسید چرب تولید می کند. وقتی صورتتان چربی اضافه تولید می کند این باکتری ها اسید چرب اضافه تولید می کنند. در عین حال، سیستم ایمنی بدن پادزهری تولید می کند تا با این باکتری ها مبارزه کند. اسیدهای چرب با این پادزهرها ترکیب می شوند و در نتیجه تورمی در غده های مو به وجود می آورند. این فرایند برای سیستم بدن معمول نیست و باعث ایجاد جوش چرکی، همان جوش های نوجوانی ، در صورت می شوند.
جوش ها و نوجوانی
ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که چرا این جوش ها در نواحی خاصی از بدن مانند صورت، گردن و کمر هستند؟ جواب ساده است: غده های چربی در این نواحی از بدن بیشتر از جاهای دیگر بدن است.سوال دیگری که ذهن شما نوجوانان را حتما به خود مشغول می کند این است که چرا این جوش ها عمدتا در دوره نوجوانی وجود دارند؟
وقتی فردی به سن بلوغ می رسد بدنش شروع به تولید هورمونی به نام اندروژن می کند. غده های مو حاوی مقدار زیادی گیرنده های اندروژن هستند. وقتی اندروژن ها به این گیرنده ها می چسبند می توانند غده های چربی را تحریک کنند. غده های چربی میزان چربی بدن را از حد معمول بالاتر می برند. مطمئنا بقیه داستان را می توانید حدس بزنید. وقتی باکتری با چربی اضافه رو به رو می شوند آن ها را به جوش های نوجوانی تبدیل می کند.
خلاص شدن از جوش های نوجوانی
متخصصان پوست بر اساس نشانه های بدن، جوش را به چهار دسته طبقه بندی کرده اند. این طبقه بندی بر اساس نوع جوش (مثلا جوش سر سیاه، جوش سر سفید)، میزان تورم و ناحیه جوش است. از بین عدد ۱ تا ۴ شدت مشکل تعیین می شود.
وقتی درباره میزان و شدت مشکل جوش های صورتتان بدانید می توانید با روش های متعدد با آن مبارزه کنید. از جمله روش های پایین آوردن میزان جوش های نوجوانی این است که کمتر از غذاهای چرب استفاده کنید. از پاک کننده های صورت و لوسیون مناسب بهره ببرید. این پاک کننده ها حاوی موادی مانند سولفور، اسید سالسیلیک، بنزویل پروکسید هستند.
این مواد باکتری ها را از بین می برند، میزان چربی پوست را کاهش می دهند و سلول های مرده پوست را از بین می برند. استفاده از لوسیونی که ویتامین آ دارد روش خوبی برای جلوگیری از جوش زدن است. اگر مشکل جوش های نوجوانی صورتتان بیشتر از حد معمول باشد بهتر است به پزشک مراجعه کنید و طبق دستور پزشک و با پاک کننده ها و داروهای قوی تر بهبود یابید.
آکنه
آکنه، یک وضعیت پوستی شایع است که اغلب افراد را در برهه ای از زندگی درگیر می کند. موجب جوش، چربی پوست و گاهی ایجاد قرمزی و درد هنگام لمس پوست می شود.
آکنه معمولا در مناطق زیر ایجاد می شود:
- صورت که معمولا در اغلب افراد مبتلا به آکنه درگیر می شود.
- پشت که در بیش از 50 درصد افراد مبتلا به آکنه درگیر است.
- سینه که در حدود 15 درصد افراد مبتلا به آکنه درگیر است.
نحوه ایجاد آکنه
غدد چربی، چربی (سبوم) تولید می‌کنند که در حالت طبیعی از راه پیاز یا فولیکول مو به سطح پوست می‌آید. اما ممکن است سلول‌های پوست، پیاز مو را مسدود کرده مانع راه یافتن چربی ترشح‌شده از غدد چربی به سطح پوست شوند. با مسدود شدن پیاز مو، نوعی باکتری پوست به نام “پروپیونی باکتریوم آکنه” در درون آنها رشد می‌کند و التهاب را سبب می‌شود.
هم چنین هورمون های مشخصی موجب ترشح بیش از حد چربی توسط غدد چربی ساز کنار فولیکول های مو در پوست می شوند(سبوم غیر عادی). این سبوم غیر عادی موجب تغییر در عملکرد باکتری پوستی بی خطرپروپیونی باکتریوم آکنه می شود و این باکتری فعال تر شده و موجب تشکیل چرک و ایجاد التهاب می شود.هم چنین این هورمون ها گاهی موجب قطور شدن لایه فولیکول مو می شوند که مسدود شدن منافذ فولیکول را به دنبال دارد و تمیز کردن پوست هم کمکی به رفع این انسداد نمی کند.
آکنه از راه های زیر ایجاد می‌شود:
انسداد ناکامل پیاز مو، آکنه سرسیاه را تولید می‌کند که یک پلاک نخودمانند سیاه است.
انسداد کامل پیاز مو، آکنه سرسفید را تولید می‌کند که یک پلاک نخودمانند سفید است.
عفونت و التهاب، انواع سرسفید را تولید می‌کند.
بالاخره، پیازهای مو مسدود شده، می‌ترکند و چربی، سلول‌های پوست و باکتری را بر روی پوست رها می‌کنند. بدین ترتیب، جوش و ضایعه بر روی پوست آسیب دیده به وجود می‌آید. ضایعه اولیه در آکنه، «کومدو» نام دارد.
.jpg "جوش های نوجوانی مزاحم زیبایی! 5")
آکنه می‌تواند سطحی باشد که در این حالت جوش بدون آبسه داریم و یا عمیق باشد که در این حالت، جوش‌های ملتهب در زیر پوست به وجود می‌آیند و کیست‌های پر از چرکی را تولید می‌کنند که پاره شده و آبسه های بزرگ‌تر را ایجاد می‌کنند.
به نظر می رسد که آکنه مرتبط با تغییر سطح هورمون ها در دوران بلوغ باشد اما می تواند در هر سنی رخ دهد.گفته می شود که آکنه در برخی خانواده ها شایع است. اگر مادر و پدر شما هر دو به آکنه مبتلا بوده اند، احتمال ابتلای شما به این بیماری زیاد است.
تغیییرات هورمونی نظیر آنچه در دوره های هورمونی در خانم ها رخ می دهد نیز می تواند موجب دوره هایی از ابتلا به آکنه در آنها شود.شواهدی از ارتباط بین نوع رژیم غذایی و یا بهداشت با بروز آکنه وجود ندارد.
انواع جوش ها
شش نوع اصلی جوش توسط آکنه ایجاد می شود:
- سرسیاه:برآمدگی های کوچک سیاه یا زرد رنگی که روی پوست گسترده می شوند. حاوی چرک نیستند اما علت سیاه بودن آنها پیگمانتاسیون( ایجاد رنگ) توسط فولیکول های مو در این نواحی است.
- سرسفید:ظاهری مشابه جوش های سرسیاه دارند اما ممکن است سفت تر باشند و با فشردن، تخلیه نشوند.
- پاپول:برآمدگی های کوچک قرمز رنگی که ممکن است حساس و دردناک باشند.
- پوسچول: مشابه پاپول اما دارای یک سر سفید در مرکزند که به علت تشکیل چرک، ایجاد شده است.
- نودول:برآمدگی های بزرگ سفت که در زیر سطح پوست، تشکیل می شوند و می توانند دردناک باشند.
- کیست: شدیدترین نوع جوش که توسط آکنه ایجاد می شود. برآمدگی های بزرگ مملو از چرک که شبیه به کورک است و بیشترین ریسک ایجاد لک های ماندگار را دارد.
.jpg "جوش های نوجوانی مزاحم زیبایی! 6")
اگر مبتلا به آکنه هستم، چه می توانم بکنم؟
راهکارهای درمانی شخصی زیر می توانند مفید باشند:
بخش های مبتلا به آکنه از پوست را بیش از دو بار در روز نشویید. شستن مداوم می تواند موجب تحریک پوست و بدتر شدن علایم شود.
نقاط درگیر را با یک صابون ملایم یا پاک کننده و آب ولرم بشویید.آب سرد یا داغ می تواند موجب تشدید علایم آکنه شود.
سعی نکنید جوش ها را تخلیه کنید یا جوش های سرسیاه را تمیز کنید.این کار می تواند موجب بدتر شدن آنها و ایجاد آثار ماندگار از جوش بر روی پوست شود.
از مصرف بیش از حد مواد آرایشی بپرهیزید. از محصولات با پایه آب استفاده کنید که عنوان non comedogenic دارند.این عنوان به این معناست که احتمال مسدود شدن منافذ صورت توسط این مواد، بسیار کم است.
پیش از خوابیدن، مواد آرایشی را به طور کامل از پوست خود پاک کنید.
اگر دچار خشکی پوست هستید، از یک امولیانت( کرم نرم کننده) فاقد اسانس و بر پایه آب استفاده کنید.
ورزش منظم، نمی تواند موجب بهبود آکنه شود اما موجب بهبود شرایط روحی شما و افزایش اعتماد به نفس شما می شود. بلافاصله پس از ورزش، دوش بگیرید چراکه عرق می تواند موجب تحریک آکنه شود.
به طور منظم موهایتان را بشویید و سعی کنید مانع از ریختن موهایتان روی صورتتان شوید.
اگرچه آکنه را نمی توان درمان کرد اما توسط روشهایی قابل کنترل است.کرم ها، لوسیون ها و ژل های بسیاری جهت درمان آکنه در داروخانه ها موجود است.
اگر آکنه شما در حال پیشرفت است، با داروساز خود مشورت کنید. محصولات حاوی درصد پایینی از بنزوییل پراکسید ممکن است به شما پیشنهاد شود اما مراقب این محصولات باشید چون می توانند موجب بی رنگ شدن لباس ها شوند.
اگر آکنه شما شدید شده و یا روی سینه و پشت شما گسترش پیدا کرده، ممکن است نیازمند آنتی بیوتیک و یا کرم های قویتری باشد که صرفا با تجویز پزشک، قابل استفاده اند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنم؟
حتی انواع خفیف آکنه هم می تواند موجب دردسر شود. اگر آکنه موجب غمگینی شما شده و یا به درمان های ساده پاسخ نداده است، به پزشک مراجعه کنید.
بعلاوه اگر دچار نودول و یا کیست شده اید هم مراجعه به پزشک ضروریست زیرا می تواند موجب زواید ماندگار بر سطح پوست شود. سعی کنید بر تمایل خود به تخلیه جوش ها غلبه کنید چون این کار می تواند باعث باقی ماندن اسکار جوش ها شود.
درمان های آکنه می تواند سه ماه زمان ببرد تا اثر خود را نشان دهد، لذا منتظر اثر یک شبه آنها نباشید. از زمانی که شروع به اثر کنند معمولا نتایج مطلوبی را به دنبال خواهند داشت.
چه کسانی مبتلا هستند؟
آکنه در نوجوانان و جوانان بسیار شایع است. حدود 80 درصد افراد بین 11 تا 30 سال، دچار آکنه یا جوش های نوجوانی هستند.
آکنه یا جوش های نوجوانی در دختران در سن 14 تا 17 سال و در پسران در سن 16 تا 19 سال، بیشترین شیوع را دارد.
اغلب افراد تا پیش از رسیدن به میانسالی دوره هایی از آکنه را تجربه کرده اند. آکنه معمولا از نیمه های دهه سوم زندگی از بین می رود.
در برخی از افراد، آکنه می تواند تا دوره بزرگسالی ادامه یابد.
5 درصد زنان و 1 درصد مردان،علایم آکنه را پس از 25 سالگی نیز دارند.
ورزش نوجوانان و اثر مثبت بر رشد آن ها
دوره نوجوانی و نارضایتی از ظاهر خود
