بر اساس منابعی مانند تاریخ طبری، ارشاد شیخ مفید و کتاب الفتوح ابن اعثم کوفی که در قرن سوم هجری قمری نگارش شده است ۳۰ کودک و نوجوان در حماسه کربلا حاضر بوده‌اند که در ادامه اسامی برخی از ایشان بیان می‌شود.
قاسم بن الحسن (ع)
پدرش امام حسن مجتبی (ع) و مادرش «رمله» می باشد .
در شب عاشورا در پاسخ امام حسین (ع) که فرمود: «مرگ در نظر تو چگونه است؟» گفت: «شیرین تر از عسل» .
او پس از اصرار زیاد از امام حسین (ع) اجازه به میدان رفتن گرفت و این چنین رجز میخواند:
ان تنکرونی فاناابن الحسن
سبط النبی المصطفی المؤتمن
هذا حسین کالاسیر المرتهن
بین اناس لاسقوا صوب الحزن
او کارزار سختی نمود و با این که نوجوانی کم سن و سال بود، پس از کشتن چند نفر از دشمنان، در نهایت بر اثر ضربت شمشیر نقش بر زمین گشت و به شهادت رسید . سن او سیزده سال بود .
ابوبکر بن الحسن (ع)
پدرش امام حسن مجتبی (ع) و مادرش، کنیز آن حضرت بود. او از مدینه همراه عمویش امام حسین (ع) به کربلا آمد و بعد از شهادت برادرش قاسم، به میدان آمد و جنگید تا به فیض شهادت نایل گشت .
عبدالله بن الحسن (ع)
پدرش امام حسن مجتبی (ع) و مادرش، دختر شلیل بن عبدالله می باشد. عبدالله در کربلا نوجوانی بود که به سن بلوغ نرسیده بود و چون عمویش حسین (ع) را زخمی و بی یاور دید، خود را به آن حضرت رسانید و گفت: «به خدا قسم از عمویم جدا نمی شوم».
در آن هنگام شمشیری به طرف امام حسین (ع) روانه شد. عبدالله دست خود را سپر شمشیر قرار داد و دستش به پوست آویزان شد و فریاد زد: «عموجان» ! حسین (ع) او را در بغل گرفت و به سینه چسبانید و فرمود: برادرزاده! بر این مصیبت که بر تو وارد آمده است، صبر کن و از خداوند طلب خیر نما، زیرا خداوند تو را به پدران صالحت ملحق می کند. ناگاه حرمله بن کاهل تیری بر او زد و او در دامان عمویش حسین(ع)، به شهادت رسید. وی نوجوانی یازده ساله بود .
عون بن عبدالله
پدرش، عبدالله و مادرش حضرت زینب ( علیه السلام) است. او در اوائل راه مکه به کربلا، در «وادی عقیق» به امام حسین(ع)پیوست. او در روز عاشورا به میدان نبرد تافت و شمشیر زد تا به شهادت رسید.
محمدبن عبدالله
پدرش، عبدالله و مادرش خوصاء می باشد. او با برادرش «عون» در راه مکه به کربلا در «وادی عقیق» به امام حسین(ع) پیوست و در روز عاشورا قبل از برادرش عون به میدان رفت و به شهادت رسید.
عبدالله بن مسلم
پدرش، مسلم بن عقیل و مادرش، رقیه دختر حضرت علی(ع)می باشد . وی در روز عاشورا در میدان جنگ، سه مرتبه با دشمن کارزار کرد.دشمن به سوی او تیری رها کرد و و عبدالله دستش را روی صورت گذاشت تا از اصابت تیر جلوگیری کند. تیر دستش را به پیشانی دوخت. تیری دیگر، قلب او را نشانه گرفت. شهادت او در روز عاشورا این گونه بود. عبدالله، چهارده سال داشت.
محمد بن مسلم
پدرش مسلم بن عقیل و مادرش از کنیزان بود. او در روز عاشورا پس از شهادت برادرش «عبدالله» در حمله دسته جمعی فرزندان ابیطالب به دشمن شرکت کرده، سپس به شهادت رسید. او سیزده ساله بود.
علی اصغر
یکی از کودکانی که در کربلا شهید شد، طفل کوچک امام حسین (ع) بود، که در اسم وی اختلاف است.قدیمی ترین منبع که نام علی اصغر را در آن آمده، کتاب فتوح ابن اعثم است که گوید: حضرت فرزند شیرخواری به نام علی داشت.
نام فرزند خردسال امام حسین(ع) به نام عبدالله نیز در تاریخ آمده که در روز عاشورا به شهادت رسید. شیخ مفید هنگام شمارش فرزندان امام حسین(ع) می نویسد: عبدالله بن حسین که در کودکی با تیری که از سوی دشمن پرتاب شد، در دامن امام حسین(ع) گلویش ذبح شده و شهید شد.
طبری، ابن اثیر وغیره نیز نام آن طفل شیرخوار را عبدالله ضبط کرده اند.احتمال دارد این شخص همان علی اصغر باشد که به دو صورت نام او در تاریخ ضبط شده است. این احتمال را هم می توان داد که دو فرزند خردسال امام در کربلا بوده اند. شهید قاضی طباطبایی بر این باور است که عبدالله رضیع غیر از علی اصغر است.
بازسازی روز عاشورا با هوش مصنوعی را ببینید!
