اختصاصی نشریه اینترنتی نوجوان ها
وجود انسان مجموعه ای از جسم مادی، احساسات، اعتقادات، ادراکات، عملکردها، تجربه ها، اخلاقیات، انگیزه ها و … است. به این مجموعه »خود» گفته می شود و «خود شناسی» آگاهی پیدا کردن از این مجموعه است.
«خود شناسی» مهم است؛ زیرا انسان را به درک بالاتری نسبت به خود می رساند. آگاهی از خود موجب می شود تا زمینه های استقلال به وجود آید، آمادگی برای پذیرش دیگران حاصل شود. آمادگی برای کنار آمدن با شرایط دشوار زندگی پیدا می شود، عملکردها و پیشرفت های خود مورد ارزیابی قرار گیرد با پی بردن به محدودیت های خود، کمبودها جبران گردد و از همه مهمتر آن که تغییر در خود بدون خود شناسی ممکن نمی گردد و بدون شناخت «خود» تغییر در خود حاصل نمی شود.بنا براین اهمیت و ضرورت خود شناسی امری ئاضح و روشن است.
الف) شناخت بعد جسمی خود
منظور از شناخت بعد جسمی یا فیزیکی، حسی است که شما نسبت به جسم خود دارید. برخی تصور نادرستی از چهره و ظاهر خود دارند. برای رسیدن به شناخت درست از بعد جسمانی خود جدولی ترسیم کنید.
ویژگی های جسمانی فردی را که خوشتان می آید یا نمی آید، در ستون اول و دوم بنویسید.سپس ویژگی خود را بنویسید و این سه نفر را با هم مقایسه کنید. این کار به شما کمک می کند تا بفهمید هر کس نسبت به دیگری برتری ها و ضعف هایی دارد و هیچ کس کامل نیست.بنا بر این تصور نادرست از داشتن چهره و ظاهر خود را اصلاح کنید.
ب) شناخت خود واقعی
درونی ترین لایۀ وجود هر انسانی، “خود واقعی” اوست که انسان بهتر از دیگران بر آن آگاهی دارد و معمولا سعی می کند تا این بخش آشکار نشود.
“خود واقعی” آنچه که “می خواهید باشید” را نیز در بر دارد. پس خصوصیاتی را که مایل هستید داشته باشید، لیست کنید. سپس در آآن دقت کنید و بگویید که چقدر با خصوصیات شما متفاوت است؟ حال بیندیشید که برای ایجاد آن خصوصیات چه باید بکنید؟ آیا حاضرید آن کارها را انجام دهید؟ چه کمبودهایی باید جبران شود تا ویژگی های مطلوب در شما پدید آید؟
ج) شناخت خود برای دیگران
این شناخت در واقع نحوۀ ظاهر شدن شما در برابر دیگران است. برای اینکه پی ببرید چگونه در برابر دیگران ظاهر شوید، افراد زیر را در ذهن خود تصور کنید:
1- دوست داشتنی ترین دبیر یا استاد
2- معلمی که از او بدتان می آید.
3- یک راننده تاکسی
4- پدر و مادر خودتان
حالا تصور کنید که در مقابل آن ها ایستاده اید. از خود چه رفتاری بروز می دهید؟ آن ها را توصیف کنید. این توصیف به شما کمک می کند تا اطلاعات و شناخت بهتری از خود بدست آورید تا در رویارویی با دیگران منطقی ترین رفتار را داشته باشید.
ادامه دارد…
برگرفته از کتاب 30 مهارت زندگی برای جوانان و نوجوانان اثر حسن ملکی
تنظیم و ویرایش: نشریه اینترنتی نوجوان ها
با آرزوی موفقیت نوجوانان ایران زمین