حدوداً 10 دقیقه بعد از مسواک زده روی سطوح دندانی موادی شروع به تجمع می کنند که اصطلاحاً پلاک دندانی نامیده می شوند. پلاک دندانی از مواد غذایی مصرف شده یا مواد معدنی موجود در بزاق ایجاد می شود، اگر کمی دقت کنیم بعد از مسواک زدن در شب و نخوردن چیزی هنگامی که از خواب بیدار می شویم چنان چه با زبان روی دندان ها تماس برقرار کنیم زبری خاصی را احساس می کنیم که در واقع همان پلاک دندانی می باشد.
پلاک دندانی با مسواک زدن به سهولت پاک می شود. یکی از دلایلی که دندانپزشکان توصیه می کنند که دفعات مسواک زدن زیاد باشد در واقع حذف پلاک دندانی که به سرعت روی سطوح دندانی تشکیل می گردد. پلاک دندانی در صورتی که حذف نگردد در ابتدا باعث التهاب لثه می شود که به آن رُنزیوت می گویند. رفته رفته پلاک از حالت نرم به حالت سخت تبدیل شده، که اصطلاحاً جرم نامیده می شوند.
تشکیل جرم دندان در واقع یک فرآیند مخرب می باشد. جرم دندان باعث تخریب لثه و بافت های نگه دارنده دندان می شود و لثه سالم را تبدیل به لثه بیمار و پرخون و ملتهب می نماید و باعث افزایش عمق شیار لثه شده و لثه چسبنده که باعث نگهداری دندان در حفره استخوانی است را از بین برده، به دنبال آن تخریب استخوان حادث می شود که در نهایت لقی دندان ایجاد می شود که در اصطلاح به این حالت بیماری پریودنتیت می گویند.
در پریودنتیت از بین رفتن استخوان و متعاقب آن از دست رفتن دندان ها بسیار اتفاق می افتد و تخریب استخوان گاهی آن قدر زیاد است که بعد از آن که دندان ها از دست رفتند امکان جایگزینی آن ها را بسیار مشکل می کند.
بسیاری از مردم می پندارند جرم گیری برای دندان ها ضرر دارد و توجیه آن ها این است که بعد از جرم گیری دندان های ما پوسیده شده یا لثه از بین رفته اند و بعضی حساس شدن دندان ها را بهانه کرده، از جرم گیری فرار می کنند و با همین تفکرات غلط به شدت از جرم گیری پرهیز می کنند، باید به این افراد بگویم جرم گیری نه تنها باعث پوسیدگی دندان ها نمی شود بلکه لثه ها را هم از بین نمی برد. تازه جرم گیری و حذف جرم مانع تخریب و از دست رفتن لثه ها می شود.
لثه ها شاداب و کاملاً صورتی رنگ و بدون خونریزی می شوند و بوی بد دهان که متعاقب التهاب لثه ها ایجاد می شود هم از بین می رود، برای تسریع رفع حساسیت استفاده از دهانشویه توصیه می شود.
علت تصور پوسیدگی بعد از جرم گیری هم در حقیقت این است که این دندان ها پوسیدگی مختصری داشته اند و وقتی که جرم روی همان نواحی قرار گرفت عملاً هیچ گونه مسواکی در آن نواحی زده نمی شود و این پوسیدگی های اندک در زیر جرم ها کم کم زیاد می شوند و وقتی که جرم گیری انجام می شود تازه وسعت پوسیدگی خود را نشان می دهد.
لازم به ذکر است که داشتن دندان های پوسیده به مراتب وضعیت بهتری از داشتن لثه های پر از جرم است زیرا پوسیدگی را به سهولت می توان ترمیم کرد ولی عدم جرم گیری ممکن است علی رغم داشتن دندان های سالم در زمان کوتاهی، بی دندانی را به دنبال داشته باشد، حال تصمیم با شماست می خواهید دندان های ترمیم شده داشته باشیدیا بی دندان باشید، می خواهید لثه های سالم و دهانی خوشبو داشته باشید یا لثه های ملتهب با دهانی بدبو و یا می خواهید موقع مسواک زدن از این که از لثه ها خون می چکد بنالید یا با لذت مسواک کنید .
به یاد داشته باشید که جرم دندان هیچ وقت با مسواک و خمیردندان حذف نمی شود و برای برداشت آن حتما باید جرم گیری توسط دندانپزشک انجام شود. هیچ خمیردندانی هیچ گاه قادر نخواهد بود جرم را از روی دندان شما حذف یا اصطلاحا بکند.
بلکه اساس این خمیردندان ها (تا حدی و نه صددرصد) کمک به پیش گیری از ایجاد جرم جدید روی سطح دندان است، نه حذف جرم های موجود.
در خمیردندان های جرم گیر یا مخصوص سیگاری ها که تبلیغ فراوانی دارند، میزان مواد ساینده هم بالاست و باید دقت کرد که این بالا بودن مواد ساینده لزوما به معنی یک حسن برای خمیردندان نیست، چرا که در صورت مصرف طولانی مدت می تواند موجب سایش مینای دندان شما شود.
از این رو توصیه می شود که در صورت علاقه به استفاده از این خمیردندان ها، اولا، باید هرچند روز یک بار استفاده شود، دوما در فواصل استفاده از آن ها، از خمیردندان معمولی استفاده کنید، سوما این که باید بدانید خمیردندان های ساینده تنها نقش کمی در سفیدکردن دندان ها دارند و انتظار معجزه از آن ها نداشته باشید.
الف
