راهکارهای تقویت اعتماد به نفس برای نوجوان ها

موضوع اعتماد به نفس یکی از مهم‌ترین مسائلی است که نوجوان با آن درگیر هستند. کمبود اعتماد به نفس یا عزت نقس در نوجوانان، می‌تواند مشکلات بسیاری را به همراه داشته باشد؛ عزت نفس پایین می‌تواند عامل سرخوردگی، شکست و انزوای نوجوان باشد. درست به همان اندازه، هر اندازه که اعتماد به نفس نوجوانان بالاتر باشد، او اجتماعی‌تر، شادتر و صدالبته که موفق‌تر از دیگران خواهد بود. در این مقاله از مجله نوجوان‌ها، راهکارهایی را برای تقویت اعتماد به نفس به شما یاد خواهیم داد. اگر نوجوان هستید و حس می‌کنید که اعتماد به نفس پایینی دارید، یا اگر به عنوان والدین می‌خواهید به تقویت اعتماد به نفس فرزند خود کمک کنید، در هر صورت این مقاله برای شما مفید خواهد بود؛ با ما همراه باشید. پیشنهاد مطالعه: آزادی بیان برای نوجوانان

اعتماد به نفس چیست و چه تفاوتی با عزت نفس دارد؟

اعتماد به نفس و عزت نفس، هرچند که دو مفهوم بسیار شبیه به یکدیگر هستند، اما بنیاد آن‌ها با یکدیگر متفاوت است. در زبان انگلیسی، اعتماد به نفس را Self-Confidence می‌گویند؛ اعتماد به نفس به آن معناست که یک انسان، به توانایی‌ها، مهارت‌ها، قدرت‌ها و استعدادهای فردی خودش اطمینان دارد و به خودش اعتماد دارد که می‌تواند از پس انجام کاری بر بیاید. عزت نفس را اما با واژه Self-Esteem در زبان انگلیسی استفاده می‌کنند؛ مفهوم عزت نفس بسیار فراتر و گسترده‌تر از اعتماد به نفس است. عزت نفس در حقیقت ارزشی است که یک فرد برای خودش قائل می‌شود. فردی که عزت نفس بالایی دارد، خود را با ارزش می‌داند و به این موضوع باور قلبی دارد که لایق احترام، عشق و محبت است. به ساده‌ترین زبان ممکن، وقتی کسی نسبت به خودش حس خوبی داشته باشد، می‌گوییم آن فرد عزت نفس بالایی دارد.

سرچشمه عزت نفس یا اعتماد به نفس کجاست؟

ریشه عزت نفس یا اعتماد به نفس، بیشتر از آنکه دست خود فرد، به محیط اطراف و اطرافیانش بستگی دارد. از جمله چیزهایی که می‌توانند اعتماد به نفس یا عزت نفس ما را شکل دهند، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

1. والدین، بزرگتر‌ها و معلم‌ها

بزرگ‌ترین سرچشمه اعتماد به نفس بالا یا پایین در نوجوان‌ها، اطرافیان آن‌ها هستند. این اطرافیان ما هستند که باعث می‌شوند حسی که ما نسبت به خود داریم تغییر کند. زمانی که اطرافیان، ما را به‌خاطر نقاط قوت و مثبت تشویق می‌کنند، باعث می‌شوند که اعتماد به نفس ما بیشتر شود و در نهایت عزت نفس بیشتری داشته باشیم. هراندازه که والدین و اطرافیان حمایت‌گری بیشتری از خود نشان بدهند، بدون شک اعتماد به نفس نوجوان نیز بیشتر خواهد شد. در عوض اگر مدام نوجوان را تحقیر کنید، به او سرکوفت بزنید یا او را در معرض زورگویی و آزار همسالان قرار دهید، نوجوان سرخورده خواهد شد و اعتماد به نفسش را از دست خواهد داد.

2. صدایی که در ذهن شماست

صدایی که در ذهن ماست، نقش مهمی را در زندگی ما دارد؛ همه آن چیزی که ما درباره خودمان فکر می‌کنیم، تمام جملاتی که ما در ذهنمان به خودمان می‌گوییم، همگی می‌توانند نقشی تعیین‌کننده در اعتماد به نفس و در نهایت عزت نفس ما داشته باشند. این بدان معناست که اگر ما مدام جملات مثبت و سازنده را در ذهن با خود تکرار کنیم، احساس بهتری نسبت به خود خواهیم داشت و اعتماد به نفس ما نیز رشد خواهد کرد.

3. روند یادگیری چیزها

یاد گرفتن یک مهارت جدید، یک هنر، یک رشته ورزشی و کلا هر چیزی که یاد گرفتنی باشد، می‌تواند اعتماد به نفس ما را افزایش دهد. زمانی که ما یک چیز جدید را در زندگی یاد می‌گیریم و سپس با انجامش نتیجه کار و تلاش خود را مشاهده می‌کنیم، حس بسیار خوبی نسبت به خودمان پیدا خواهیم کرد. همین حس خوب می‌تواند اعتماد به نفس ما را در انجام آن کار بیشتر کرده و در نهایت، عزت نفس ما را بالا ببرد. پیشنهاد مطالعه: کتاب های تربیت نوجوان ها

چند راهکار برای تقویت اعتماد به نفس و عزت نفس

هرچند که ریشه اعتماد به نفس و بالاتر از آن عزت نفس دست چندان دست خودمان نیست، اما کنترل و تقویت اعتماد به نفس، کاملا به دست خودمان است. برای اینکه بتوانیم اعتماد به نفس خود را بیشتر کنیم، راهکارهایی که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد، می‌توانند بسیار مفید باشند:

1. کنار افرادی باشید که با شما خوب رفتار می‌کنند

اگر در محیط مدرسه، در جمع دوستان یا هر جای دیگری احساس می‌کنید که با شما خوب رفتار نمی‌شود و این کار اعتماد به نفس شما را کاهش داده است، بهتر است که از آن‌ها دوری کنید. افراد سمی و خطرناک می‌توانند عزت نفس شما را خرد کنند؛ در عوض انسان‌های مثبت، درست و پرانرژی، می‌توانند موجب رشد اعتماد به نفس شما شوند.

2. جملات مثبت و سازنده به خود بزنید

همان‌طور که در بخش قبلی به آن اشاره کردیم، آن چیزی که ما به خود می‌گوییم و آن چیزی که ما درباره خودمان فکر می‌کنیم، می‌تواند در اعتماد به نفس ما تاثیر مستقیم داشته باشد. درست به همین دلیل، باید یاد بگیریم که افکار خود را راجع به خودمان تغییر دهیم و همیشه جملات مثبت و سازنده به خودمان بزنیم. یادتان باشد که اشتباه کردن بخشی از فرایند رشد شماست و اگر از اشتباه کردن و شکست بترسید، هرگز به موفقیت نخواهید رسید.

3. کمال‌گرا نباشید و نقص را بپذیرید

یکی از بدترین چیزهایی که می‌تواند به اعتماد به نفس و عزت نفس ما آسیب بزند، کمال‌گرایی بی‌جا و عدم پذیرش نقص‌ها است. باید این موضوع را بپذیریم که در این دنیا، هیچ چیز بی‌نقص و عالی نیست؛ هر چیزی که فکر می‌کند عالی است، اگر خوب نگاه کنید در آن نقص‌های بسیاری را پیدا خواهید کرد. شما هم به عنوان یک انسان همین هستید، اگر نقاط ضعفی در خود می‌بینید، بدون شک ده‌ها نقاط قوت هم دارید که به واسطه آن از خیلی‌ها برتر خواهید بود.

4. هدف داشته باشید و برایش تلاش کنید

بی‌هدف بودن و بی‌برنامگی در زندگی می‌تواند اعتماد به نفس شما را کاهش دهد. زمانی که ما هدفی برای زندگی خود نداشته باشیم، به افسردگی دچار خواهیم شد و بدون شک عزت نفس خود را نیز از دست خواهیم داد. خوب فکر کنید، رسیدن به چه چیزی در زندگی شما را از همه بیشتر خوشحال کرد؟ آن را به عنوان یک هدف برای خود تعیین کنید و در راستای رسیدن به آن برنامه‌ریزی و تلاش کنید؛ آن‌گاه خواهید دید که چقدر حس بهتری نسبت به خودتان خواهید داشت.

5. بر روی چیزهای خوب تمرکز کنید

اگر منفی‌نگر هستید و همیشه روی چیزهای منفی تمرکز دارید، باید توقع داشته باشید که اعتماد به نفس شما نیز رفته‌رفته کمتر شود. وقتی که مدام حواسمان به چیزهای منفی، ضعف‌ها و اتفاقات ناخوشایند در زندگی‌مان باشد، بدون شک خوبی‌های و نقاط قوت را فراموش خواهیم کرد. چاره این کار، تمرکز بر روی موضوعات مثبت است، چیزهایی که در زندگی‌مان خوب پیش می‌روند و به ما حس خوبی می‌دهند، می‌توانند نقطه قوت ما خواهند شد و می‌توانند عزت نفس ما را بیشتر کنند. همه چیز به نوع نگاه ما بستگی دارد.

6. به دیگران کمک کنید

در نهایت، راه‌حل دیگری که برای تقویت اعتماد به نفس وجود دارد، کمک به دیگران است. همه ما توانایی خاصی در زندگی خود داریم؛ استفاده از این توانایی‌ در راه کمک به دیگران، می‌تواند حال و هوای ما را بهتر کند، کاری کند که به خودمان افتخار کنیم و در نهایت، عزت نفس بیشتری داشته باشیم. کوچک‌ترین کارها، حتی مثلا رد کردن یک سالمند از خیابان نیز می‌تواند نوعی کمک به دیگران باشد؛ پس بهتر است که این عادت را در خودتان تقویت کنید.

اعتماد به نفس

افزایش اعتماد به نفس یا Self-Confidence یکی از مهارت های مهم است چون داشتن اعتماد به‌نفس به این معناست که یک نفر توانمندی‌های خودش را باور دارد و این موضوع در شخصیت او تاثیر بسیار دارد. اغلب افراد موفق اعتماد به‌نفس بالایی دارند. پر واضح است که آن ها به خود و آنچه انجام می دهند ایمان دارند. به یاد داشته باشید موفقیت آن ها سبب افزایش اعتماد به‌نفس‌شان نشده؛ بلکه روحیه خودباوری این افراد، آن ها را به سمت موفقیت سوق داده است.

برای افزایش اعتماد به‌نفس در هر زمینه‌ای باید دو مورد را به‌ شدت تقویت کنید: یکی تصویر ذهنی خود نسبت به زمینه‌ای که می‌خواهید در آن به افزایش اعتماد به‌نفس خود بپردازید و دیگری در زمینه‌ تقویت مهارت‌ها.

هر روز تمرین کنید

برای مثال شما باید در ذهن خود به این باور برسید که می‌توانید به خوبی انگلیسی صحبت کنید و به همان نسبت که روی ذهن خود کار می‌کنید مهارت صحبت کردن خود را هم تقویت کنید و در هر سطحی هستید شروع به صحبت کردن به زبان انگلیسی کنید و از اشتباه کردن نترسید.

هر روز برای تجسم کردن خود در موقعیت دلخواه وقت بگذارید

در کنار آن، مدتی را در روز تجسم کنید که می توانید خیلی خیلی روان انگلیسی صحبت کنید و اعتماد به نفس بالایی دارید. با این فرمول می‌توان در هر زمینه‌ای اعتماد به خود را افزایش داد.

یک انسان، با اعتماد به نفس سالم و طبیعی می تواند احساس خوبی نسبت به خود داشته باشد، ارزش خود را بداند و به خاطر قابلیت ها، مهارت ها و موفقیت هایش احساس غرور و رضایت کند. اما کسی که اعتماد به نفس ضعیفی دارد، احساس می کند مورد قبول و علاقه هیچ کس نیست و نمی تواند هیچ کاری را درست انجام دهد.

در این مقاله قصد داریم شما را با راه‌کارهایی آشنا کنیم که به کمک آن ها می توانید اعتماد به نفس خود را بالاتر ببرید.

اولین گام در افزایش اعتماد به نفس «خودشناسی» است

ابتدا سعی کنید شناخت درستی از خود و ویژگی های اخلاقی و شخصیتی خود کسب کنید. شالوده اعتماد به نفس حقیقی بر پایه واقعیت ها بنا شده است. برای اینکه بتوانید اعتماد به نفستان را بالا ببرید، باید ارزیابی دقیق و صادقانه ای از خود و توانایی هایتان داشته باشید.

اگر هنوز نقاط ضعفی در شما وجود دارد، برای بهبود آن ها برنامه ریزی کنید و راهی پیدا کنید تا اثرات منفی شان را به حداقل برسانید. به خاطر داشته باشید بی توجهی نسبت به نقاط ضعف و یا نقطه قوت، هیچ کمکی به از بین بردنشان نخواهد کرد. به همین ترتیب، داشتن درک درست از توانایی ها می تواند انتقادات یا بازخورد های منفی را کاهش و به شما اعتماد به نفس بیشتری بدهد.

با توجه به این که هیچ کس کامل نیست، اگر ایرادی یا مشکلی دارید که خود به تنهایی قادر به یافتن راه حل مناسبی برای مقابله با آن نیستید و شخص قابل صلاحیتی برای مشورت ندارید، از مشاوران و متخصصین کمک بخواهید.

برای افزایش اعتماد به نفس قاطعانه حرف بزنید

داشتن روحیه پرخاشگری نشان دهنده اعتماد به نفس نیست؛ بلکه زورگویی شما را نشان می دهد. هنگامی که خودتان را باور نداشته باشید، به راحتی و بدون اینکه بخواهید، قلدری و دیگران را تهدید می کنید. سعی کنید در اظهار نظرهای خود، بدون اینکه تهاجمی عمل کنید و شخصیت دیگران را زیر سوال ببرید، قاطعانه سخن گفتن را تمرین کنید. این تمرین به افزایش اعتماد به نفس ما کمک می کند.

به خاطر داشته باشید هیچ گاه نمی توانید بدون اینکه روی خودتان کنترل داشته باشید، اعتماد به نفستان را افزایش دهید. همواره با صدا و لحن مناسب حرف بزنید و نسبت به طرز ایستادن خود حساس باشید. حالت بازوها، دست ها و استفاده‌ به جا از آن ها در هنگام حرف زدن، می تواند اعتماد به نفس را در ظاهر شما نمایان کند.

پیشنهاد مطالعه: توقعات نوجوانان از والدین رازهای یک دختر موفق بودن