از جمله رفتارهایی که ممکن است موجب گلایه و شکایت بسیاری از والدین شود، لجبازی نوجوانان است. لجبازی کردن نوجوان می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد و والدین را به ستوه آورد، گاهی اوقات حتی ممکن است تا جایی پیش برود که موجب آسیب به خود نوجوان نیز بشود. در چنین مواقعی، اهمیت رفتار با نوجوانان لجباز بسیار زیاد است.
در این مقاله از مجله اینترنتی نوجوان ها، می‌خواهیم درباره رفتار با نوجوانان لجباز صحبت کنیم. رفتار درست با نوجوانی که لجبازی می‌کند، ظرافت‌های بسیاری دارد و نکات بسیاری را شامل می‌شود. هرگونه عکس‌العمل اشتباه از جانب والدین، می‌تواند عواقب ناخوشایندی در پی داشته باشد، به همین دلیل باید رفتار با نوجوانان لجباز را یاد بگیریم.
پیشنهاد مطالعه: چگونه با نوجوان هایتان کنار بیایید
نکاتی برای رفتار با نوجوانان لجباز
1. قاطع باشید
اولین کاری که باید در رفتار با نوجوانان لجباز از خود نشان دهید، این است که قاطع باشید. اگر قوانین گذاشته‌اید که نوجوان مجبور به تبعیت از آن‌ها است، کوتاه نیایید و قوانین را بخاطر او تغییر ندهید. باید به گونه‌ای رفتار کنید که معلوم باشد حرف آخر در خانه را شما می‌زنید. حواستان باشد که در این بین دچار دیکتاتوری نشوید. جایگاه شما در عین قاطعیت، باید طوری باشد که نشان دهید می‌خواهید به حرفه نوجوانتان نیز گوش کنید.
2. نقطه اشتراک پیدا کنید
نبود هیچ نقطه اشتراکی با نوجوان، بدون شک کار شما را سخت‌تر خواهد کرد. سعی کنید چیزی پیدا کنید که هم خودتان به آن علاقه داشته باشید و هم نوجوان شما، آن گاه کنار آمدنتان با یکدیگر بسیار ساده‌تر خواهد شد. به‌جای اینکه سعی کنید در هر بحثی پیروز شوید، یک نقطه اشتراک پیدا کنید و به آن بچسبید. اگر بتوانید با نوجوان خود در بحث‌ها بر سر چیزی توافق کنید، می‌توانید از بار لجبازی او نیز بکاهید.
3. از اولتیماتوم دادن بپرهیزید
اولتیماتوم دادن هیچ وقت چندان کاری از پیش نخواهد برد؛ خصوصا درباره نوجوانان اصلا نمی‌توان به تاثیر آن امیدوار بود. برعکس، انجام چنین کاری حتی ممکن است آن‌ها را لجبازتر از قبل کند. به‌جای تهدید کردن و اولتیماتوم دادن به نوجوان، بهتر است که یک مکالمه آرام و همراه با منطق با آن‌ها داشته باشید. در این صورت خودتان از تغییراتی که به وجود خواهد آمد، شگفت‌زده خواهید شد.
4. در هر بحثی شرکت نکنید
گاهی اوقات بحث‌کردن و جنگیدن با نوجوان امری اجتناب‌ناپذیر است؛ اما حواستان باشد که در چه بحثی شرکت می‌کنید. گاهی اوقات پیروز بحث‌ها نوجوانان هستند و این ما هستیم که به عنوان والدین باید شکست را بپذیریم. اگر فکر می‌کنید نوجوان شما قرار است در بحث‌ها برنده باشد، از شرکت در آن بحث پرهیز کنید؛ چون چه بخواهید چه نخواهید، نوجوان کار خودش را خواهد کرد. نگران جایگاه خود نباشید، گاهی اوقات کوتاه آمدن شما نیز نتایج مثبت خودش را به همراه خواهد داشت.
پیشنهاد مطالعه: روش های نظارت والدین بر نوجوانان
5. آرامش خود را حفظ کنید
رفتار با نوجوان لجباز و سرکش، گاهی اوقات یک بازی روانی است که از طرف او آغاز می‌شود. (البته شروع این بازی از جانب نوجوان، همیشه عامدانه نیست) زمانی که شما در زمان ارتباط با نوجوان لجباز آرامش خود را از دست بدهید، عصبانی شوید و فریاد بزنید، نتیجه بازی را به نفع نوجوان لجباز تغییر داده‌اید. حفظ آرامش نه‌تنها موقعیت شما را حفظ می‌کند بلکه باعث می‌شود نوجوان بیشتر به شما گوش دهد و از بار لجبازی‌اش کاسته شود. خوب گوش کردن مهارتی است که شما نیز باید آن را تمرین کنید.
6. از منطق و استدلال استفاده کنید
یک مکالمه درست و منطقی بین شما و نوجوان، می‌تواند بسیاری از مشکلات را حل کند و از بسیاری از دشواری‌ها نیز جلوگیری کند. وقتی میتوان نوجوان را با دلیل و منطق قانع کرد، چرا باید به او زور بگویید و دستور بدهید؟ برای رفتار با نوجوانان لجباز، ابتدا باید فرهنگ مکالمه درست و منطقی را با او تمرین کنید. رفته‌رفته خواهید دید که این نوع مکالمه چقدر می‌تواند مفید باشد و لجبازی نوجوان را کاهش دهد.
7. از احساسات استفاده کنید
اگر زبان منطق و استدلال برای نوجوان شما کارساز نبود، از احساسات و عواطف برای رفتار با نوجوانان لجباز استفاده کنید. گاهی اوقات زبان نرم و زبان قلب، می‌تواند بر هزاران دلیل منطقی غلبه کند. سعی کنید طوری رفتار کنید که بتوانید احساسات نوجوان را لمس کنید و از این راه برای قانع کردن او استفاده کنید. البته در این میان باید تلاش کنید که احساسات نوجوان را نیز درک کنید و در نهایت، به یک توافق مشترک دست پیدا کنید.
8. به نوجوان آزادی بدهید
گاهی اوقات لجبازی نوجوان به‌جاست و کاملا حق دارد. شاید این لجبازی به خاطر محدودیت‌های بیش از اندازه‌ای است که ما به عنوان والدین برایش ایجاد کرده‌ایم. در چنین مواقعی، افزایش آزادی نوجوان و راحت گذاشتن او، می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. احترام به استقلال و حریم خصوصی نوجوان، گاه بهترین راه‌حلی است که می‌توانیم به کمک آن، از لجبازی او جلوگیری کنیم و آرامش را به محیط خانه بازگردانیم.
9. به نوجوان پاداش دهید
در صورتی که نوجوان شما رفتار مناسبی از خود نشان دهد، بدون شک پاداش دادن می‌تواند او را تشویق کند. با پاداش دادن به نوجوان خود برای کاهش لجبازی‌هایش، این گونه رفتار با نوجوانان لجباز او را لوس نمی‌کند؛ این تفکر اشتباهی است که متاسفانه بسیاری از والدین ایرانی به آن باور دارند. در زمان پاداش دادن به نوجوان، به سن و سال و همینطور متناسب بودن آن توجه داشته باشید و همینطور یادتان باشد این پاداش به‌گونه‌ای باشد که نوجوان به‌خوبی متوجه شود چرا شایسته دریافت آن بوده است.
پیشنهاد مطالعه: ویژگی نوجوان ۱۴ ساله
10. تسلیم نشوید و پشتکار داشته باشید
اصلاح رفتار با نوجوانان لجباز، چیزی نیست که یک شبه حاصل شود؛ همان‌طور که این لجبازی یک شبه به وجود نیامده، یک شبه نیز از بین نخواهد رفت. درست به همین دلیل، باید در رفتارهای خود پشتکار داشته باشید، صبور باشید و اصلا تسلیم نشوید. لجبازی نوجوان اگر اصلاح نشود، در آینده ممکن است به خودش نیز ضرر بزند و در موقعیت‌های دیگر زندگی، موجب آسیب دیدنش بشود. کمک شما در این سنین می‌تواند بسیار مفید باشد. اگر حس کردید که خودتان از پس اصلاح و رفتار با نوجوانان لجباز بر نمی‌آیید، حتما از متخصصان کمک بگیرید.
منبع 1
سوالات متداول
برای جلوگیری از لجبازی نوجوان، بهتر است که به جای دستور دادن، از منطق و استدلال استفاده کنیم، خوب به حرف‌هایش گوش کنیم و سعی کنیم مکالمه‌ای درست ایجاد کنیم.
تهدید کردن و اولتیماتوم دادن به نوجوان لجباز نتایج خوبی در بر نخواهد داشت و حتی ممکن است باعث افزایش لجبازی نوجوان شود.
خیر. عصبانی شدن، داد زدن و همینطور خشونت به خرج دادن در رفتار با نوجوانان لجباز اصلا توصیه نمیشود و بهتر است که در این بین، همیشه آرامش خود را حفظ کنیم.
